Down sendromunun tanısı nasıl konulur? Gebelikteki ikili kombine, üçlü ya da dörtlü test tarama sonuçları, kesin tanıyı değil Down sendromlu bebek doğurma olasılığını ya da riskini gösterir. Artmış risk söz konusuysa, koryon villüs biyopsisi ya da amniyosentez ile alınan örneklerden genetik çalışmalarla kesin tanı konur. İlk üç ay kombine tarama testi (ikili kombine test) riskli çıkmış ise gebeliğin erken dönemlerinde (11-14. haftalar arasında) koryon villüs biyopsisi yapılır ve kesin tanı konur. Gebeliğin 16-20. haftalarında, üçlü ya da dörtlü test sonucu riskli çıktığında amniyosentez yapılır ve kesin tanı konur.

Halk arasında su gebeliği olarak bilinir. Tıpta ise anembriyonik gebelik olarak isimlendirilir. Boş gebelik de normal gebelikte olduğu gibi yumurta sperm ile döllenir ve döllenmiş yumurta rahim duvarına tutunarak yerleşir. Rahim duvarına yerleştikten sonra hücrelerin gelişimi ile gebelik kesesi oluşur. Bütün gebeliklerde aynı süreç olur. Boş gebelikte kese gelişimi normal olmasına rağmen embriyo (yani bebek) gelişimi olmaz. Gebelik hafta olarak büyüdükçe B-HCG (gebelik hormonu) yükselir ve kesede büyür. Boş gebelikte normal gebelikte olan bütün belirtiler vardır. Halsizlik Göğüslerde hassasiyet Bulantı ve kusma Şişkinlik ve kilo alımı Bunların hepsi olur. Bu nedenle boş gebelik tanısı ancak ultrason ile konulur. Nadiren boş gebelikte, gebenin vajinal kanaması ve kasık ağrısı olur. Normal bir gebelikte gebelik kesesi Vajinal ultrason ile 4-4,5 haftada görülür. Embriyonun yani bebeğin ve kalp atımının görülmesi vajinal ultrason ile gebelik kesesinin boyutunun 15-20 mm büyüklüğünü ulaştığında görülür. Bu da yaklaşık 5,5-6 haftaya denk gelir. Ayrıca gebelik kesesinin içinde yolk sac (yolk kesesi) görülmesi de normal gebeliği gösterir. Boş gebelikte yolk kesesi yoktur. Boş gebelik neden oluşur? Genellikle kromozomal anormallikler sebep olur. Kromozomal bir durum olması anne ve babada bir bozukluk olması anlamına gelmez. Sadece o gebeliğin oluşumunda yumurta ve spermin yapısındaki bozukluk nedeniyle oluşur. Boş Gebelik Tekrarlar mı? Tekrarlamak gibi bir sorun genellikle olmaz. Boş gebelik normal bir düşük gibi değerlendirilir. Bir kez boş gebelik veya düşük yaşayan kadın bu durumu tekrar yaşamaktan korkar. Ancak 2-3 kez boş gebelik veya düşük yapmış ise bunun araştırılması gerekir. Boş Gebelik Tedavisi: Tedavi vakum kürtaj ile gebeliğe son verilmesi şeklinde olur. Başka bir tedavi seçeneği yoktur. Ancak şiddetli bir kanama ile düşük yapmış ise ultrason ile rahim kontrol edilir. Rahim içerisi temiz ise herhangi bir işlem yapılmaz. Rahim içerisinde parça kalmış ise ileride rahim içi yapışıklar ve enfeksiyon olmaması için vakum kürtaj yapılır. Kadın isterse 2 ay sonra gebe kalabilir.

Çok hızlı yayılan ve solunum yoluyla bulaşan Corona virüs gebelerin de korkulu rüyası haline gelmiştir. Corona virüs enfeksiyonunda ateş, kuru öksürük, yorgunluk ve nefes darlığı gibi belirtiler mevcuttur. Bu enfeksiyon daha çok yaşlı ve kronik hastalığı olan kişilerde ölüme neden olmaktadır. Gebelikte oluşan fizyolojik ve immünolojik değişikler nedeniyle gebelik dönemi, enfeksiyona duyarlı bir dönemdir. Vücudun bebeği kabullenmesi için immün sistem baskılanır, bu nedenle gebelerde birçok enfeksiyona duyarlı hale gelir. Ancak şimdiye kadar, gebelerde Corona virüs?enfeksiyonuna karşı duyarlık artışı gözlemlenmemiştir. Yani gebe olan bir kişi ile gebe olmayanın enfeksiyona yatkınlığı aynıdır. Çin’de Corona virus ile enfekte gebelerde yapılan çalışmaların ön sonuçlarında, bebeğin amnion sıvısında, boğaz sürüntü örneklerinde ve anne sütünde virüs gösterilememiştir. Bir başka deyişle, güncel veriler ışığında, gebelikte anneden bebeğe virüs geçişi kanıtlanamamıştır. Corona virüsü enfeksiyonu doğum şeklini etkiler mi? Vajinal akıntıda Corona virüs?enfeksiyonu gösterilemediği için, doğum şeklinin (sezeryan veya normal doğum) değişmesine gerek yoktur. Ancak annenin genel durumunda enfeksiyona bağlı ciddi bozukluk varsa, sezeryan düşünülebilir. Ancak, enfekte anne adayının doğumunun, şartların iyi olduğu bir merkezde yaptırılması önerilmektedir. Corona virüsten korunmak için ne yapmalıyız? ✔Kalabalık ortamlara girilmemeli (soysal mesafenin en az 1 m olmasına dikkat edilmeli) ✔Öksüren kişilerden uzak durulmalı ✔El sıkışılmamalı, yakın temastan uzak durulmalı ✔Eve ziyaretçi kabul edilmemeli, ev sık sık havalandırılmalı. ✔Öksürük ve hapşırıkdan sonra, diş, ağız, yüz ve göz temizliğinden önce, tuvalete gitmeden önce, ve tuvaletten sonra, dışarıdan eve geldikten sonra eller en az 20 saniye su ve sabunla yıkanmalı.

Gebelikte ultrasonda bebek kalbinde saptanan hiperekojenik kardiyak odak halk arasında kalpte parlak nokta veya beyaz leke olarak bilinir. Kalpte Parlak Nokta: Gebelikte ultrasonda bebek kalbinde saptanan hiperekojenik kardiyak odak halk arasında kalpte parlak nokta veya beyaz leke olarak bilinir. Gebelerin %4’ün de görülür. Bebeğin kalbinde bulunan papiller kasının ekojenitesinın artmasıdır. Ultrasonda kalbin içinde parlak beyaz odak şeklinde görülür. Korkulduğu gibi bir hastalık değildir sadece bir ultrason görüntüsütür. Birden fazla veya tek olmasının bir önemi yoktur. Genelde %95 kalbin sol karıncığında görülür. %2 çift taraflı olabilir. Bazen genetik hastalıklar buna eşlik edebilir. Trizomi 21 li bebeklerin yani down sendromlu bebeklerin yüzde 12’sinde görülür. Bu nedenle kalpte parlaklık saptandığında bebeğin ayrıntılı ultrasonografi ile incelenmesi gerekir. Ayrıntılı ultrason ile bebeğe fetal eko yapılır ayrıca bebeğin organları taranır. Down sendromu (trizomi 21) açısından eşlik eden bulgu var mı bakılır. Ultrasonda başka bir bulguyu yoksa bu bulgu tek başına sorun yaratmaz. %90 hastada son trimester da kaybolur.

Amnion sıvısının olmaması veya eksik olmasına oligohidroamnios denir. Oligohidroamnios tanısı; yapılan ultrason muayenesinde amnion sıvı ölçümünün az olması ile konur. Amnion sıvısının 4 kadran ölçümünde 50mm’den az olması veya en derin vertikal çap ölçümünün 20mm’den az olması durumunda oligohidroamnios tanısını konur. AMNIOTİK SIVI NE İŞE YARAR? Amnion kesesi ve içerisindeki sıvı, bebeğin içinde rahatça hareket edebildiği, yüzdüğü, gelişimini sağladığı yerdir. Bebeğin haftası ile orantılı olarak amnion sıvısı artar. Amniotik sıvı, bebeğin organlarının, akciğerinin, kas ve sinir sisteminin, ektremitelerinin rahatça büyümesi için gereklidir. Dışarıdan gelen ses, basınç, darbe gibi uyarılara karşı bebeği korur. Bebeğin rahatça hareket etmesini sağlar. Bebeğin vücut ısısını ayarlar. Amnıon Sıvısı Ne Zaman Oluşur ve Miktarı? -Amnion sıvısı döllenmenin, 12. gününden itibaren oluşmaya başlar. -2.Gebelik haftasında 50ml civarında olur. -16-20. Gebelik haftasında yaklaşık 300ml olur. -28. Gebelik haftasında 1000ml -36. Haftalarda 900ml civarında olur. -38. Haftadan sonra amnion sıvısında hafif bir azalma olur. -40. Gebelik haftasında 800ml civarındadır, sonra haftada %8 oranında azalır. Bebeğin suyunun az olmasının (oligohidroamniosun) bir çok nedeni vardır. Bu nedenler bebeğin kendisiyle ilgili olabildiği gibi, plasentanın (bebeğin eşinin) fonksiyon bozukluğu ile ilgili veya anneye bağlı nedenlerden olabilir. Gebeliğin ilk 12 haftasında bebeğin bulunduğu suyun oluşmasında en büyük rol amnion zarıdır. Amnion sıvısı anne kanının plasental zardan süzülmesiyle oluşur. Gebelik haftası ilerlemesi ile bebeğin böbrekleri fonksiyone olur ve amnion sıvısının oluşmasında bebeğin idrarı her geçen gün daha çok katkıda bulunur. Bebeğin suyunun az olmasının (oligohidroamnios) nedenleri Bebeğe Bağlı Nedenler. -Bebeğin böbreğinin oluşmaması (renal agenezi) -Böbrek kanallarında tıkanıklık (üriner obstriksiyonlar) -Kromozomal anomaliler. -Hidrosefali, mikrosefali, ensofelasel, meningosel, kloaka ekstrofi ve sakral agenezis, kistik higroma, -Yarık dudak -Bebeğin tiroid bezinin az çalışması. Anneye bağlı nedenler: -Kronik hipertansiyon ve preklampsi -Pregestasyonel Diyabet (polihidroamniosda yapabilir) -Dehidratasyon (annenin herhangi bir nedenden susuz kalması) -Gebelikte annenin prostaglandin sentez inhibitörü veya ACE inhibitörü gibi ilaç kullanması -Kollejen vasküler hastalıklar, -Günaşımı gebelik -Suyun erken gelmesi Plasental Nedenler: Plasentanın (bebeğin eşinin) ayrılması, az kanlanması, hipotansiyon veya hipertansiyon durumun da bebeği besleyen kan azalır. Bu da amnion sıvısının azalmasına yol açar. Ayrıca nedeni bilinmeyen oligohidroamnios vardır. Oligohidroamnios yaşayan çoğu gebede herhangi bir neden bulunamaz. Oligohidroamnios Tanısı: Ultrason ile tanı konur. Ultrasonla amnion sıvısının 4 kadran ölçümünde, amnion sıvısının 50mm’den az olması veya en derin vertikal çap ölçümünün 20mm’den az olması durumunda oligohidroamnios tanısını konur. İlk 3 ayda oligohidroamnios: Bebeğin amnion sıvısı azlığı nadir olur. Genellikle bu gebelikler devam edemez veya gebelik sonlandırılır. Nedenleri konjenital kalp anomalisi, kromozamal anomaliler. İkinci üç ayda oligohidroamnios: Bebek çişini, amnion sıvısına yapmaya başlar ve amnion sıvısını yutmaya da başlar. Bu dönemde amnion sıvısının azlığının nedenleri; bebeğin üriner sistem anomalileri (böbreğinin oluşmaması, böbrek kanallarında tıkanıklık), amnion sıvı kesesinin erken açılması (suyun erken gelmesi), plasental (bebeğin eşi) ile ilgili nedenler rol oynar. Ayrıca IUGR (bebeğin gelişme geriliği), bir de nedeni belli olmayan oligohidroamnıos vardır. Üçüncü üç ayda oligohidroamnios: Genellikle anneye veya plasentaya ait faktörler nedeniyle oligohidroamnios olur. Amnion sıvı kesesinin erken açılması, preeklamsi (annede hipertansiyon), plasentanın erken ayrılması, uteroplasental yetmezlik, annenin kullandığı ilaçlar (prostaglandin sentez inhibitörleri veya ACE) oligohidroamniosa neden olur. Uteroplasental yetmezlik de IUGR (bebekte gelişme geriliği) de eşlik eder. Günaşımı 40-42.hafta arasında bebeğin suyu azalabilir. Amnion Suyunun Azlığında ( Oligohidroamniosda) Neler Olur? Bebeğin akciğer gelişimi yetersiz olur. Bebeğin hareket alanı daralır. Kas ve iskelet sistemi de gelişemez. Amnion kesesi açıldı ise bebek de ve annede enfeksiyon riski olabilir. Amnion sıvısı azalmış gebenin değerlendirilmesi: Bebeğin suyunu az olması istenen bir durum değildir. Suyun azlığına neden olan durum araştırılır. Gebenin detaylı bir hikayesi alınmalı, gebenin kullandığı ilaçlar sorgulanmalı, tansiyon durumu, su kesesinin açılıp açılmadığı fizik muayene yapılarak araştırılmalı. Bebeğe detaylı bir ultrason yapılmalı, bebek de bir anomali saptandı ise amniosentez ile bebeğin karyotip yapılmalı. Bebeğin Suyunun Azlığında (Oligohidroamniosda) Takip: -İlk 3 ayda bebeğin amnion sıvısı azlığı tesbit edilirse genellikle bu gebelikler devam edemez ve gebelik sonlandırılır. -İki taraflı böbrek yokluğu veya kromozomal anomali tanısı 22.haftadan önce konursa gebelik sonlandırılır. IUGR (Bebeğin gelişme geriliği) ile birlikte olan oligohidroamnios da sık ultrason ve dopler takibi son 3 ayda bunlara ilaveten NST (non stres test) ile bebeğin iyilik hali ve gelişmesi takip edilir. -Erken su gelme durumunda gebelik haftası ve enfeksiyon durumuna göre gebeliğin takibine, veya doğuma karar verilir. -Gebede yüksek tansiyona veya diyabete bağlı oligohidroamnios varsa sebebe yönelik tedavi yapılmalı. -Amnioninfüzyon: Ultrason ile bebeği daha iyi inceleyebilmek, bebekte tanıyı netleştirmek için amnioninfüzyon yapılabilir. Amnion sıvısı artırılarak bebeğin ultrason ile görüntüsü netleşir. Amnioinfüzyon, amniosentez iğnesi ile bebeğin bulunduğu su kesesine dışardan sıvı (serum) verilir. Geçici bir süre sıvıyı artırır. İnvaziv bir yöntemdir ve enfeksiyon riski vardır. Pek tercih edilmez. -Gebenin bol sıvı alması yani hidrasyonu, özellikle dehitratasyon belirtileri olan gebelerde faydalı olabilir.

Polihidramnios, rahim içerisindeki bebeğin, içinde bulunduğu amnion sıvısının normalden fazla olmasıdır. Tüm gebeliklerin yaklaşık %1-2’sin de polihidramnios izlenir. Amnion sıvısının fazla olması anne içinde, bebek içinde risk oluşturur. Polihidramnios, rahim içerisindeki bebeğin, içinde bulunduğu amnion sıvısının normalden fazla olmasıdır. Tüm gebeliklerin yaklaşık %1-2’sin de polihidramnios izlenir. Amnion sıvısının fazla olması anne içinde, bebek içinde risk oluşturur. AMNIOTİK SIVI NE İŞE YARAR: Amnion kesesi ve sıvısı, bebeğin içinde rahatça hareket ettiği, yüzdüğü, gelişimini sağladığı yerdir. Amniotik sıvı, bebeğin organlarının, kas ve sinir sisteminin, ektremitelerinin rahatça büyümesi için gereklidir. Dışarıdan gelen ses, basınç, darbe gibi uyarılara karşı bebeği korur. Bebeğin vücut ısısını ayarlar. AMNIOTİK SIVISI (BEBEĞİN SUYU) NASIL OLUŞUR: Amniotik sıvının büyük bir kısmını bebeğin idrarı, daha az bir kısmı ise, bebeğin akciğerindeki sıvı ve burnundaki sıvı sekresyonu ile oluşur. Sıvının döngüsü bebeğin yutması ve plasental (bebeğin eşi) yüzeyden emilmesi ile devam eder. POLİHİDROAMNİOS TANISI NASIL KONUR: Ultrason da amnion sıvısının ölçümü ile konur. Amniotik sıvı indeksi (ASİ) ölçümü, ultrason da 4 kadran da bulunan sıvının 250 mm’den fazla olması veya en derin cep ölçümü 80 mm’den fazla ise polihidroamnios tanısı konur. Gebelikte polihidroamnios tanısı konursa, ilk adım dikkatli bir ultrason ile fetusda anomali taraması yapmak ve annede şeker hastalığının varlığını araştırmak gerekir. POLİHİDROAMNİOS NEDENLERİ NELERDİR: -%50 idiyopatik yani bir nedeni yoktur. -Anneye bağlı en sık neden, şeker hastalığıdır. Gebelik öncesi olan diyabet veya gebelikte çıkan gestasyonel diyabet. Bebeğe bağlı nedenler ise: -Bebeğin yutmasını engelleyen anomaliler (yemek borusunun oluşmaması). Kromozomal anomaliler (en sık nedeni trizomi 18, trizomi 21 ve trizomi 13’tür) Merkezi sinir sistemi anomalileri, anensefali, Solunum yolu anomalileri Diyafragma hernisi (Özofagusa ‘yemek borusuna’ bası yapabilir) Doğumsal kalp hastalıkları Fetüste hidrops fetalis varlığı (İmmun veya non-immun) Kan uyuşmazlığında, bebeğin etkilendiği durumlarda, (annenin rh -, babanın rh + olması) Fetal anemi (bebekte kansızlık) Fetusa ait enfeksiyonlar (konjenital enfeksiyonlar) İkiz gebelik (ikizden ikize transfüzyon sendromu) İskelet anomalileri Torasik anomaliler Nöromüsküler hastalıkları (yutma problemi yaratır) Kalp yetmezlik Plasentada koryoanjioma Sakrokoksigeal teratom Psödohipoaldosteronizm Fetal batter sendromu Fetal nefrojenik diabetes insipitus POLİHİDROAMNİOSA BAĞLI RİSKLER NELERDİR? Karın çok büyüdüğü için, gebede nefes darlığı ve bacaklarda ödem olabilir. Erken doğuma sebep olabilir. Polihidroamniosa bağlı karın gerginliği artar, bu da erken doğum ağrılarının başlamasına neden olabilir. Su kesesi erken açılabilir. Ağrıların erken başlaması veya karın gerginliğe bağlı olarak su kesesinin erken açılması olabilir. Bebekte geliş anomalileri ve kordon sarkması riski artar. Plasentanın erken ayrılması (dekolman) olabilir. Doğum sonrası, rahim kasılmasında sorun olabileceği için doğum sonrası kanama (uterin atoni) riski artar. TEDAVİ: Polihidroamniosun şiddeti, gebenin durumu ve bebeğin durumuna göre değerlendirilir. Polihidroamnios şiddeti az ise tedaviye gerek yoktur, sık ultrason takibi yapılarak takip edilir. Diyabet olan gebelerin, kan şekeri kontrolü sağlandığında amnion sıvısı zamanla normal miktarına döner. Ciddi polihidroamnios da gebeye, bebeğin idrar miktarını azaltmaya yönelik ilaçlar verilebilir. Fakat bu ilaçlar 32 haftadan sonra kullanılmaz. Polihidroamnios şiddeti gebenin nefes almasını zorluyor ve karın gerginliği günlük yaşamı zorlayacak kadar çok ise, amnıosentezle (Amniodrenaj) amnion sıvısı boşaltılır. Polihidroamnios erken doğum kasılmalarına neden oluyorsa, bebek dışarda yaşama haftasına gelene kadar, kasılmalar durdurulmaya çalışılır.

Gebelikte yasak olan ve yenmemesi gereken yiyecekler; Çiğ ya da az pişmiş yumurta. Pastörize edilmemiş peynir, ya da küflü peynir. Çiğ ya da az pişmiş et. Cips ve kızartmalar. Alkollü içecekler. Karaciğer. Çiğ ya da az pişmiş kabuklu Deniz ürünleri. Soya ürünleri. Şekeri fazla içeren gıdalar. Kahve. Her türlü sakatat, çiğ balıklar İyi yıkanmamış sebzeler. Bitki çayları

Gebelikte idrar yolu enfeksiyonu belirtileri ve tedavisi : Gebelikte idrar yolu enfeksiyonuna yatkınlık artar. Bunun sebebi gebelikte oluşan fizyolojik değişiklikler ve bağışıklık sisteminin baskılanması nedeniyle, idrar yolu enfeksiyonu daha sık olur İdrar yolu enfeksiyonu gebelikte en sık görülen enfeksiyondur. Tedavi edilmez ise gebeliğin ilk aylarında düşük, ileri gebelik aylarında erken doğum riskini artır. Anne adayının üriner enfeksiyon da hissedeceği ilk belirtiler Sık idrara gitme isteği İdrar yaparken yanma İdrarı tam boşaltamama Karnın alt kısmında kasık bölgesinde ağrı ve dolgunluk hissi İdrar renginde koyulaşma ve koku Bazen bulantı ve kusma Bu şikayetlerden biri veya birkaçı var ise muhakkak doktorunuza başvurunuz. İdrar yolu enfeksiyonundan korunabilmek için alınabilecek en önemli önlem bol su içmektir. Günde en az 2-3 litre su içilmelidir. Su idrar miktarını artırarak mikropların atılmasını sağlayacaktır. İdrar isteği geldiği zaman tutulmamalı, yapılmalıdır. Bütün bunlara rağmen şikayetler geçmez ise, zaman kaybetmeden doktorunuza başvurmalısınız. Doktorunuz idrar yolu antiseptiği veya antibiyotik ile tedavinizi yapacaktır.

Gebelikte seyahat için ideal zaman, ilk 3 aydan sonraki dönem yani 12. haftadan sonraki 3 aydır. Çünkü ilk üç ayda düşük tehdidi, bulantı, kusma gibi problemler daha fazladır. Son üç ayda karnın büyümesi, gerginlik, çabuk yorulma gibi problemler ve hareket kısıtlılığı nedeniyle seyahat zorlaşabilir. Gebelikte anne adayının düşük tehditi, erken doğum riski, kanama ve pıhtılaşma sorunu yoksa rahatlıkla seyahat edebilir. Ancak ideali; Seyahat öncesi doktorunuz ile konuşup, muayene olup, her şeyin yolunda gittiğini teyit edip seyahatinizi planlamanızdır. Gebelikte Seyahat Nasıl Olmalıdır: Otobüs veya araba yolculuklarında her 2-3 saatte bir mola vererek 10-15 dakikalık yürüyüşler yapılmalıdır. Otobüs yolculuklarında molaların seyrek olması, hareket kabiliyetinin az olması nedeniyle çok tercih etmiyoruz. Eğer otobüs yolculuğu yapıyor iseniz oturduğunuz yerde ayaklarınızın hareket ettirmelisiniz. Tren Yolculukları, hareket imkanı daha fazla olması nedeniyle tercih edilmelidir. ✈ Uçak yolculuğu gebeler için güvenli bir yolculuktur. ✈Uçak yolculuğunda 28 haftaya henüz girmeyen hamile yolcular doktor raporu almadan yolculuk yapabilir. Tek gebeliğe hamile olan ve hamileliğin 28. haftanın başı ile 35 haftanın sonu arasında olan gebe yolcuların doktordan ‘uçakla seyahatinde sakınca yoktur’ ibaresinin yer aldığı raporu alması gerekir. Aynı şekilde birden fazla bebek bekleyen ve hamileliğin 28 haftanın başı ile 31 haftanın sonu arasında olan gebenin de bu raporu alması gerekir. Tren, araba, otobüs, ✈uçak yolculuklarının günlük 6 saat geçmemesi tercih edilir. Gebelikte, kanın pıhtılaşma eğiliminde belirgin artış olur. Özellikle uzun yolculuklarda, uzun süre oturur pozisyonda bacakların aşağı sarkık ve hareketsiz kalması kanın damar içinde pıhtılaşmasına neden olabilir. Bu da bacak damarlarından kaynaklanan pıhtının, akciğere giderek akciğer embolisine neden olabileceği düşünülmelidir. Bu durum çok acil ve hayati tehlikesi olan bir durumdur. Seyahatte özellikle dikkat edilmesi gerekenler: Mutlaka emniyet kemeri takılmalıdır. Emniyet kemeri karnın alt kısmından geçirilmelidir. Yolculukta rahat, geniş giysiler giyilmelidir. Ayakkabı yerine terlik tercih edilebilir. Uygun rahat bir seyahat yastığı bulundurulmalıdır. Tuvalet ihtiyacı mutlaka giderilmelidir.

Hamile kıyafetinde önemli olan kıyafetin yapıldığı malzemedir. Pamuk, keten, yün gibi organik malzemelerden yapılanlar daha sağlıklı olur daha az terlersiniz ve cildiniz daha rahat nefes alır. Gebelikte vücut ısısı artdığı için daha fazla terleme olur. Bu nedenle polyester, poli viskon gibi naylon ağırlıklı kıyafetler tercih etmeyin. Bunlar daha fazla terlemenize ve daha fazla kokmanıza sebep olur. Bahar aylarında gömlek üzeri hırkalar kıyafet tercihinde kolaylık sağlar. Hamile pantolonları rahat edebileceğiniz kıyafetlerdır karın çevresinde genellikle penye olan bu pantolonlar göbek ve bel bölgenizi sıkmazlar. İç çamaşırılarınız pamuklu kumaştan olmalıdır. Göğüsleriniz gebelik döneminde hızla büyüyor bu nedenle deforme olmaması için penye iççamaşırı giymeniz hem göğüsleri korur hem de rahatça yıkanabilir. Ayakkabılarınız topuklu olmamalıdır. Çünkü gebelerin dengesini sağlayabilmesi önemlidir. Tamamen dümdüz babet ayakkabı da giymemelidir, bunlarda yorgunluğu artırabilir kas ve bel ağrılarına sebep olurlar. Spor ayakkabısı da olabilir tabanları yumuşaktır ve ortopediktir. Yazın ortopedik terlik de tercih edilebilir. Yazın yine güneş lekelerinden korunmak için şapka da kullanılabilir.

HYMEN (KIZLIK ZARI) NEDİR: Kızlık zarı diğer adıyla hymen evlilik tanrısının adıdır. Yunan mitolojisinde evlilik tanrısının adı hymen (himen)dir. Eski Yunan’da, gerdek gecesi evlilik tanrısına adanmıştır. Bu nedenle kızlık zarına hymen denmiştir. Hymen (kızlık zarı) eski çağlardan beri toplumda sosyolojik olarak önemini koruyan, vajina girişinden 1.5cm içerde bulunup vajinayı kısmen kapatan bir mukoza plikasıdır. Fonksiyonel olarak bir işlevi yoktur. Ayrı bir organ değildir. Halk arasında bekaret zarı, kızlık perdesi, kızlık zarı olarak da isimlendirilir. Kızlık zarının ortası açıktır ve adet kanamasının akmasını sağlar. Her kadında değişik tipte kızlık zarı vardır. Kızlık zarınının ortasındaki açıklığın şekli ve yapısı kızlık zarının tiplendirilmesinde kullanılır. KIZLIK ZARININ (HYMENİN) BİR ÖNEMİ VAR MIDIR ? Hymen yapısal açıdan önemi olmayan bir dokudur. Ancak bazı toplumlarda, hymen sosyo-kültürel açıdan önem arzetmektedir. Özellikle Müslüman toplumlarda kızlık zarı ilk defa cinsel ilişkinin olup olmadığının kanıtı olarak önem taşır. Yani bu tür toplumlar da hymen (kızlık zarı) kadınların cinselliğinin kontrolü için kullanılır. Hala bazı topluluklarda bekaret kontrolü yapılmaktadır. Bekaret kontrolü de kızlık zarı muayenesi ile mümkündür. Bazen genç kızlarımız kendi rızaları olmadan kızlık zarı muayenesine götürülebiliyor. Bu da genç kızlarımızda psikolojik travmaya neden olabiliyor. Bu durumlarda kızlık zarı muayenesi kadını ruhen ve psikolojik olarak etkileyebilir. HER KIZLIK ZARI (HYMEN) KANAR MI? Hayır. Birçok genç kızımız ilk kez cinsel ilişkiye girdiği halde, hymenin (kızlık zarının) anatomik şekli nedeniyle, kanaması olmayabilir. Bu durumda genç kız bakire değil gerekçesi ile kadın doğum doktoruna götürülür. Bu süreç genç kızımızın öz güvenini zedeleyen, çok yıpratıcı bir durumdur. Ayrıca evliliğin ilk gününde yaşanan bu güvensizlik boşanmaya kadar gidebilir. Bu sebepten dolayı toplumun kızlık zarının yapısı hakkında bilgilendirilmesi, evlenecek çiftlerin birbirlerine güvenmesi büyük önem taşır KIZLIK ZARI TİPLERİ: Kızlık zarı (hymen) kadınlar arasında oldukça farklılık gösterir. Kızlık zarının yapısı ortasındaki açıklığa, serbest kenarının kalınlığı ve yüksekliğine göre sınıflandırılabilir. Bazı kızlarda açıklık çok fazla ve kızlık zarı yok denecek kadar incedir, bazı kızlarda da tamamen kapalıdır. İMPERFORE HYMEN (DELİKSİZ KIZLIK ZARI): Nadiren bazı kadınlarda doğuştan kızlık zarı (hymen) tamamen kapalı olur. Kızlık zarının ortasında hiç açıklık yoktur. Bu tür kızlık zarına imperfore hymen denir. Bu durum genellikle ergenlik çağında farkedilir. Adet kanamasının başlaması ile kan dışarı akamadığı için, her ay adet kanı vajinada ve daha sonra rahimde birikir. Bu durum çok şiddetli ağrıya sebep olur. Ergenlik çağında hiç adet görmemiş, özellikle adet döneminde daha da şiddetli karın ağrısı olan genç kızların, kızlık zarı kontrol edilmelidir. İmperfore hymen tesbit edilirse küçük bir operasyon ile kızlık zarını açmak gerekir. Bu işleme hymenetomi denir. Bu işlem yapılırsa muhakkak durumu bildiren bekaret raporu verilir. ANÜLER HYMEN (HALKA ŞEKLİNDE HYMEN): En sık görülen kızlık zarı tipidir (%60-95). Bu tip kızlık zarının ortasındaki açıklık da halka şeklindedir. Eğer halka geniş çaplı ise kızlık zarı daha ince olur. Bu durum da ilk ilişkide kanama olmaz. Normal kızlık zarı yapısı bu şekildedir. Cinsel birliktelikte “niye kanama olmadı, acaba bakire değil mi? endişesi oluşmaktadır. Bu durum adli tıpta ‘Duhule uygun’ kızlık zarı olarak adlendırılır. İçerdeki halka daha küçük ise kanama olabilir. SEMİLUNAR HYMEN (YARIM HALKA HYMEN): Ortadaki açıklık yarım ay şeklindedir. Bu tür kızlık zarında alt kısım kalın ve geniştir kanama fazlaca olabilir. CRİBRİFORM HYMEN (ELEK ŞEKLİNDE HYMEN): Kızlık zarı üzerinde çok fazla milimetrik delikler vardır. Bu zar ilk ilişkide yırtılmaz, genellikle doktor tarafından cerrahi müdahale ile açılması gerekir. Çok nadir gözükür. SEPTALI HYMEN (ORTASINDA BÖLME OLAN HYMEN) Bu tür kızlık zarlarında ilk ilişkide zorlanılır. Genellikle doktor müdahalesi ile septalı bölüm alınarak açıklık genişletilir. SUBSEPTALI HYMEN (ORTASINDA YARIM BÖLME OLAN HYMEN) İlk ilişkide bir problem çıkarmaz. Hymen muayenesi yapılırsa fark edilir. DENTİKÜLER HYMEN: Çok nadir gözükür. KIZLIK ZARI İLE İLGİLİ BİLİNMESİ GEREKENLER -Kızlık Zarı Yırtılırken Ağrır mı? Ağrı olmaz. İyi bir uyarılma olursa ilişki esnasında ağrı hissedilmez. Masturbasyonla Kızlık Zarı Yırtılır mı? Klitoral mastürbasyonda kızlık zarı ile ilgili bir problem yaşanmaz. Ancak vajinaya parmak sokulursa kanama olabilir. Kızlık Zarı İlk İlişkide Kanar Mı? Kanamayabilir. Kadınların %10-15 de kızlık zarı oldukça esnektir. Bu tür kızlık zarına ilişkiye müsait kızlık zarı diyoruz. Halk arasında denildiği gibi bu tür kızlık zarları ancak doğumda yırtılır. Kızlık Zarı Dikilir mi? Evet dikilir. Ülkemizde oldukça popüler bir uygulamadır.

Gebelerin yüzmesi, suda hareket etmeleri, yürüyüş gibi gebeler için çok uygun bir spordur. Yani gebelerin denize ve havuza girmelerinde bir mahsuru yoktur. Ancak denize girmek her zaman daha çok tercih edilmeli. ?Girilen deniz ve havuzun temiz olması önemlidir. Denize giriş saatlerinin sabah erken ve akşam üstü olması tercih edilir. Vücudu sıkı sormayan gebeler için hazırlanmış mayolar tercih edilmeli. Sudan çıkınca mayonuzu hemen değiştirin. Islak mayo genital akıntıyı artırır. Gebeler istedikleri kadar yüzebilir, ancak su sporları yapmamalı ve yüksek yerlerden atlamamalılar. Gebelikte sık kramplar olabilir. Bu nedenle boyunuzu aşan derinlikte denize girmeyin ve yalnız yüzmeyin. Her zaman geniş kenarlı bir şapka giymeyi dikkat edin, yüzünüzü güneşten korumak için güneş koruyucu krem kullanın ki yüzünüzde melazma dediğimiz gebelik lekeleri oluşmasın. Ancak D vitamininden faydalanmak için kol ve bacaklar kısa süre güneş alabilir. Vücudunuzun yaklaşık 20 dakika civarında güneş alması D vitamini almanız açısından önemlidir. Bol miktarda sıvı içmenizi de öneririz. Bu sıvının su olmasını daha çok tercih edilir. Gebelik sırasında düzenli yüzen gebeler kendilerine daha az yorgun hissederler daha güzel uyurlar gebeliğin getirdiği ruhsal ve bedensel sıkıntılarla daha rahat baş ederler.